यहाँ प्रस्तुत है 100 विपरीतार्थक शब्दों (विलोम शब्द) की एक व्यापक सूची, जिसमें प्रत्येक शब्द का अंग्रेज़ी और हिंदी दोनों में अर्थ और उसका विलोम दिया गया है। यह संग्रह छात्रों, शिक्षकों और भाषा सीखने वाले सभी लोगों के लिए एक उपयोगी संसाधन है, जो रोज़मर्रा के जीवन में उपयोग होने वाले सामान्य शब्दों से लेकर अधिक जटिल शब्दों तक को शामिल करता है। इस सूची की मदद से आप न केवल अपनी शब्दावली (vocabulary) का विस्तार कर सकते हैं, बल्कि हिंदी और अंग्रेज़ी दोनों भाषाओं में शब्दों के सही उपयोग और उनके विपरीत अर्थों को भी बेहतर ढंग से समझ सकते हैं। यह जानकारी भाषा के ज्ञान को मजबूत करने और संवाद को अधिक प्रभावी बनाने में सहायक सिद्ध होगी।
100 Opposite Words with Hindi Meanings
Word (English) |
Opposite (English) |
हिंदी अर्थ |
विलोम शब्द (हिंदी) |
Above |
Below |
ऊपर |
नीचे |
Accept |
Reject |
स्वीकार करना |
अस्वीकार करना |
Active |
Lazy |
सक्रिय |
आलसी |
Add |
Subtract |
जोड़ना |
घटाना |
Alive |
Dead |
जीवित |
मृत |
Always |
Never |
हमेशा |
कभी नहीं |
Ancient |
Modern |
प्राचीन |
आधुनिक |
Arrive |
Depart |
पहुंचना |
प्रस्थान करना |
Ascent |
Descent |
चढ़ाई |
उतराई |
Attack |
Defend |
आक्रमण करना |
रक्षा करना |
Beautiful |
Ugly |
सुंदर |
कुरूप |
Before |
After |
पहले |
बाद में |
Big |
Small |
बड़ा |
छोटा |
Birth |
Death |
जन्म |
मृत्यु |
Bitter |
Sweet |
कड़वा |
मीठा |
Black |
White |
काला |
सफेद |
Blunt |
Sharp |
मंद |
तेज |
Bold |
Timid |
निडर |
कायर |
Borrow |
Lend |
उधार लेना |
उधार देना |
Brave |
Coward |
बहादुर |
कायर |
Broad |
Narrow |
चौड़ा |
संकीर्ण |
Busy |
Idle |
व्यस्त |
निष्क्रिय |
Buy |
Sell |
खरीदना |
बेचना |
Calm |
Agitated |
शांत |
उत्तेजित |
Careful |
Careless |
सावधान |
लापरवाह |
Clean |
Dirty |
साफ |
गंदा |
Cold |
Hot |
ठंडा |
गर्म |
Come |
Go |
आना |
जाना |
Create |
Destroy |
बनाना |
नष्ट करना |
Cry |
Laugh |
रोना |
हँसना |
Dark |
Light |
अंधेरा |
प्रकाश |
Day |
Night |
दिन |
रात |
Deep |
Shallow |
गहरा |
उथला |
Difficult |
Easy |
कठिन |
आसान |
Dry |
Wet |
सूखा |
गीला |
Early |
Late |
जल्दी |
देर से |
East |
West |
पूरब |
पश्चिम |
Empty |
Full |
खाली |
भरा हुआ |
Enter |
Exit |
प्रवेश करना |
बाहर निकलना |
Even |
Odd |
सम |
विषम |
Fail |
Pass |
असफल |
सफल |
Far |
Near |
दूर |
पास |
Fast |
Slow |
तेज़ |
धीमा |
Fat |
Thin |
मोटा |
पतला |
First |
Last |
पहला |
आखिरी |
Float |
Sink |
तैरना |
डूबना |
Forget |
Remember |
भूलना |
याद रखना |
Forward |
Backward |
आगे |
पीछे |
Friend |
Enemy |
मित्र |
दुश्मन |
Full |
Empty |
पूरा |
खाली |
Gain |
Loss |
लाभ |
हानि |
Generous |
Stingy |
उदार |
कंजूस |
Give |
Take |
देना |
लेना |
Good |
Bad |
अच्छा |
बुरा |
Happy |
Sad |
खुश |
दुखी |
Hard |
Soft |
कठिन |
मुलायम |
Healthy |
Sick |
स्वस्थ |
बीमार |
Heavy |
Light |
भारी |
हल्का |
Hell |
Heaven |
नरक |
स्वर्ग |
High |
Low |
ऊँचा |
नीचा |
Hope |
Despair |
आशा |
निराशा |
Huge |
Tiny |
विशाल |
छोटा |
Import |
Export |
आयात |
निर्यात |
In |
Out |
अंदर |
बाहर |
Include |
Exclude |
शामिल करना |
बाहर करना |
Increase |
Decrease |
बढ़ाना |
घटाना |
Innocent |
Guilty |
निर्दोष |
दोषी |
Inside |
Outside |
अंदर |
बाहर |
Intelligent |
Foolish |
बुद्धिमान |
मूर्ख |
Join |
Separate |
जोड़ना |
अलग करना |
Kind |
Cruel |
दयालु |
क्रूर |
Knowledge |
Ignorance |
ज्ञान |
अज्ञानता |
Laugh |
Cry |
हँसना |
रोना |
Lead |
Follow |
नेतृत्व करना |
अनुसरण करना |
Left |
Right |
बायाँ |
दायाँ |
Less |
More |
कम |
अधिक |
Life |
Death |
जीवन |
मृत्यु |
Light |
Dark |
प्रकाश |
अंधेरा |
Like |
Dislike |
पसंद करना |
नापसंद करना |
Live |
Die |
जीना |
मरना |
Loose |
Tight |
ढीला |
कसावदार |
Love |
Hate |
प्यार |
नफरत |
Major |
Minor |
मुख्य |
गौण |
Man |
Woman |
पुरुष |
महिला |
Many |
Few |
अनेक |
थोड़े |
Melt |
Freeze |
पिघलना |
जमना |
Modern |
Ancient |
आधुनिक |
प्राचीन |
Move |
Stop |
हिलना |
रुकना |
Natural |
Artificial |
प्राकृतिक |
कृत्रिम |
Near |
Far |
निकट |
दूर |
New |
Old |
नया |
पुराना |
Noisy |
Quiet |
शोरगुल |
शांत |
Normal |
Strange |
सामान्य |
असामान्य |
North |
South |
उत्तर |
दक्षिण |
Open |
Close |
खोलना |
बंद करना |
Optimist |
Pessimist |
आशावादी |
निराशावादी |
Over |
Under |
ऊपर |
नीचे |
Pass |
Fail |
सफल होना |
असफल होना |
Peace |
War |
शांति |
युद्ध |
Polite |
Rude |
विनम्र |
अशिष्ट |
Poor |
Rich |
गरीब |
अमीर |
Powerful |
Weak |
शक्तिशाली |
कमज़ोर |
Present |
Absent |
उपस्थित |
अनुपस्थित |
Push |
Pull |
धक्का देना |
खींचना |
Quick |
Slow |
तेज़ |
धीमा |
Raise |
Lower |
उठाना |
नीचे करना |
Real |
Fake |
वास्तविक |
नकली |